Tranen van angst

Tranen van angst zijn een band bestaande uit onder meer Roland Ozibal en Curt Smith. De band had enorm succes in de jaren 80 en 90 en bracht verschillende iconische singles en albums uit die vandaag de dag nog steeds relevant lijken.

Roland Orzabal en Curt Smith komen beiden uit Bath, in het zuidwesten van Engeland. Ze begonnen samen muziek te maken toen ze twee ongelukkige dertienjarigen waren uit gebroken gezinnen.

Roland Orzabal en John Baker zaten samen op school en traden vanaf 1977 op 16-jarige leeftijd op als de Baker Brothers in lokale pubs en clubs. Ze veranderden al snel de bandnaam in Graduate. De naam kwam van het feit dat ze shows openden met een cover van mevrouw Robinson van Simon en Garfunkel, die te zien was in de film The Graduate. Ze maakten kennis met drummer Andy Marsden en Steve Buck door hun eerste manager Colin Wyatt, die een lokale muzikale jeugdgroep leidde waar Andy lid van was. De band speelde met verschillende bassisten totdat Curt de rol kreeg aangeboden (Roland en Curt hadden, zoals gezegd, samen gespeeld in een jeugdclubband genaamd Duckz toen ze 14 waren). In 1979 tekende Graduate een publishing deal met Tony Hatch, die de groep vervolgens aanbood aan Pye Records. Graduate nam hun debuutalbum Acting My Age op in Crescent Studios Bath in januari 1980. De eerste single Elvis Should Play Ska bereikte nummer 82 in de Britse hitlijsten in april 1980 (terwijl de band op 33-date Britse tournee was met Judie Tzuke), hoewel het in Spanje beter ging, bereikte de band de top 10 en reisde vervolgens in 1980 twee keer naar Spanje om tv- en promotiewerk te doen.

De band Graduate ondernam een slopende tour door Duitsland in oktober / november 1980, waarbij ze honderden kilometers moesten rijden tussen optredens zonder roadies : dit was de belangrijkste reden die Orzabal gaf om te stoppen bij hun terugkeer. Op dat moment zag hij zijn toekomst als levende kunstenaar niet en wilde hij zich concentreren op het schrijven. Curt Smith verliet tegelijkertijd de band.

Orzabal en Smith, die begin jaren tachtig uit de band waren gebroken, wilden zich concentreren op hun eigen geluid en een wederzijdse interesse in de theorieën van psychotherapeut Arthur Janov en zijn concept van de oerschreeuw onderzoeken. J anovs theorieën zeggen dat emotionele stoornissen voortkomen uit de pijnlijke vroege herkenning van het achterlaten van ouders, en die directe confrontatie als woede - de oerkreet is essentieel voor de geestelijke gezondheid van volwassenen. Net als John Lennon op zijn album, vonden Plastic Ono Band, Orzabal en Smith muzikale inspiratie in Janovs theorieën, die ook de basis vormden voor de bandnaam, Tears for Fears.

Samen met toetsenist en componist Ian Stanley begon Tears for Fears liedjes te schrijven en te experimenteren met synthesizers, waarbij ze een demo van Pale Shelter uitbrachten waarmee de groep een platencontract kreeg. De groep begon te werken in opnamestudio's in Londen en in 1983 werd hun eerste album, The Hurting, uitgebracht. Voor dit album (en het volgende) werden Ian Stanley en drummer Manny Elias beschouwd als volledige bandleden, hoewel Smith en Orzabal nog steeds in wezen de frontmannen en publieke gezichten van de band waren. Ondanks gemengde recensies, The Hurting genoot respectabele verkopen, was populair in dansclubs en bracht drie top-vijf singles voort in Engeland. Een aantal recensenten klaagde dat het album, met singles als Mad World, Suffer the Children en Pale Shelter, te deprimerend was; terwijl anderen Hurting beschreven als "een kunstzinnig compromis tussen pure elektronica vermengd met gelikte synthesizers en hypnotiserende gitaareffecten." Hoe dan ook, de band was onderweg.

Een follow-up Tears for Fears-single, The Way You Are, was niet succesvol, en in 1984 stelde producer Chris Hughes de groep voor om de opnamestudio's te verlaten en zich terug te trekken naar Stanley's huis om te werken.

De suggestie bleek waardevol, want in de loop van het jaar schreef Tears for Fears de nummers die hun volgende en enorm succesvolle album zouden vormen.

Songs From the Big Chair werd uitgebracht in 1985. Dit album kreeg een meer commercieel geluid, het album; ondersteund door de hitsingles Everybody Wants to Rule the World (nummer 2 in het VK en nummer 1 in de VS en Shout (nummer 4 VK en nummer 1 VS) werd een van de grootste verkopers in zowel de Verenigde Staten als Engeland. S uddenly Orzabal en Smith vond zichzelf internationaal beroemde muzieksterren. Er volgde een succesvolle wereldtournee die een jaar duurde en inclusief een live optreden van Shout bij de MTV Music Awards in de Radio City Music Hall in New York City. Tijdens deze tour ontdekten ze zangeres Oleta Adams die ze hoorden zingen in een hotelbar in Kansas City. Adams werd naar behoren uitgenodigd om mee te werken aan het volgende album.

In februari 1986, na het voltooien van de lange en vermoeiende Big Chair-wereldtournee, werd Tears for Fears gehuldigd tijdens de Brit Awards in 1986 in Londen, waar ze de prijs voor Best British Single wonnen voor Everybody Wants to Rule the World. De band werd ook genomineerd voor Best British Group en Best British Album, en Chris Hughes werd genomineerd voor Beste Producer. De band voerde het nummer uit tijdens de ceremonie, die het laatste openbare optreden werd van drummer Manny Elias, die de groep kort daarna verliet.

In juli 1985 zou de band optreden bij het Live Aid-concert, maar de band moest zich terugtrekken. De officiële reden die werd opgegeven voor hun afwezigheid was dat twee van hun achtergrondmuzikanten, gitarist Andrew Saunders en saxofonist Will Gregory, waren gestopt vanwege het aflopen van hun contract. De band droeg bij aan het goede doel en schonk de opbrengst aan hun volgende deel van de tour in Japan, Australië en Londen.

Het was 1989 voordat de groep hun derde album The Seeds of Love uitbracht (waarop Ian Stanley voor het laatst verscheen als lid van Tears for Fears). Het album had productiekosten van meer dan een miljoen pond gerapporteerd met problemen met verschillende productieteams, de band besloot zelf voor de productie te zorgen met de hulp van briljante engineer David Bascombe en het album werd opgenomen als een jamsessie en daarna afgebouwd.

Ondanks de problemen behield het album het epische geluid van de band terwijl het steeds meer invloeden vertoonde, variërend van jazz en blues tot de Beatles, het laatste was duidelijk te zien op de eerste single Sowing the Seeds of Love. De tweede single van het album was Woman in Chains (een top 40-hit in het VK, Canada, Frankrijk, Ierland, Italië, Nederland, Zweden en de VS), waarop Phil Collins drumde en Oleta Adams (die Orzabal later zou begeleiden tot een succesvolle solocarrière) gedeelde zang.

Seeds of love was een enorm succes, zowel kritisch als commercieel wereldwijd; het binnenkomen van de Britse albumcharts op nummer 1 en het bereiken van minstens nummer 10 in de VS en vele andere landen. Een uitgebreide wereldtournee volgde gesponsord door Philips en wederom werd het een groot succes.

Na The Seeds of Love hadden Orzabal en Smith een bittere ruzie en ging de band uit elkaar in 1991. De splitsing werd toegeschreven aan Orzabals ingewikkelde maar frustrerende benadering van de productie en Smiths verlangen om het tempo van hun werk te vertragen. Smith was ook uit elkaar gegaan met zijn vrouw, wat een bijdragende factor was.

Orzibal behield de naam Tears For Fears en bracht verschillende platen uit met wisselend succes. Smith verhuisde naar New York om een grotendeels mislukte solocarrière te beginnen.

Begin 1999 bracht Mercury Records geremasterde edities uit van de eerste drie albums van Tears for Fears, inclusief B-kantjes, remixen en uitgebreide versies. Met input van Chris Hughes bevatten de remasters ook nieuwe liner notes voor elk album met details en nieuwe inzichten in de muziek.

Als gevolg van fusies en overnames van platenmaatschappijen eind jaren negentig werd de backcatalogus van Tears for Fears uiteindelijk in de Universal Music-plooi geplaatst.

In 2000 zorgden routinematige papierwerkverplichtingen ervoor dat het duo opnieuw contact met elkaar opnam nadat Orzabal namens Smith een zakelijk document had ondertekend. Smith vloog terug naar Engeland (waar Orzabal nog woonde) en ze aten en besloten samen aan een nieuw album te werken. Everybody Loves a Happy Ending, stond gepland voor een release op Arista Records eind 2003, maar een verandering in het management bij Arista zette de band ertoe aan hun contract op te zeggen en over te schakelen naar het New Door-label (een nieuwe uitloper van Universal Music), en vertraagde de release tot september 2004. Twee Amerikaanse tournees volgden, en de tour van 2004 omvatte een onvoorbereid gastoptreden van Oleta Adams op de show in Kansas City voor een uitvoering van "Woman in Chains".

Het album werd begin 2005 uitgebracht en was een middelmatig succes met 46 in de VS en 45 in de Britse albumcharts, waarbij de single het dichtst bij de hemel nummer 40 bereikte in het VK.

Tears for Fears is tot op de dag van vandaag nog steeds druk met toeren (inclusief tourdata met het opnieuw gevormde Spandau Ballet, Alison Moyet en Hall & Oates) die op verschillende festivals verschijnen en live tv-optredens geven, samen met verschillende anthologiereleases ter ere van hun werk.

Een band die in de jaren 80 en 90 een iconische status bereikte en enkele van de beste muziek van een generatie bracht, dames en heren, ik geef je Tears for Fears.

Damien Sugden